نویسنده: مارسل پروست (Proust, Marcel)
مترجم: مهدی سحابی
ناشر: نشر مرکز
۶۷۰ صفحه، ۳۷۵۰ تومان

"در سایه‌ی دوشیزگان شکوفا"، جلد دوم از مجموعه‌ی "در جست‌وجوی زمان از دست رفته" است.
و به دو بخش تقسیم میشود:
پیرامون بانو سوان
نام جاها: جا
***
در بخش اول، سر و کله‌ی آدم‌های جدید پیدا میشود. و آدم‌های قبلی کم‌کم به حاشیه رانده میشوند.
تنها قانون ثابت این محافل، قانون تحول مدام کالئیدوسکوپ جامعه است. یعنی که هیچ چیز ثابت نیست و با گذشت زمان، همه چیز عوض میشود.
محور این بخش، عشق راوی به ژیلبرت است. عشقی که با یک ماجرای کوچک تبدیل به دلگیری میشود و راوی، در عین اشتیاق‌ش به ژیلبرت، سعی میکند دیگر او را نبیند.
"اگر در گفتن اینکه دیگر هرگز نمیخواهی دلدار را ببینی یکسره صادق نباشی، در گفتن این هم که دیدارش را میخواهی نیستی." [۲۵۵]
و به کشتن ِ "آن منی که در درون من ژیلبرت را دوست داشت" تن میدهد.
***
بخش بعدی، سفر به بلبک، همراه مادربزرگ است.
علاقه به گروه دختران کنار دریا.
ژیلبرت جایش را به آلبرتین میدهد.
راوی که آلبرتین را دوست دارد، علاقه‌اش را به یکی دیگر از اعضای گروه نشان میدهد. با این امید که بیشتر در دل او جا کند.
سرانجام، آلبرتین یک شب راوی را به اتاق‌ش دعوت میکند. وقتی راوی میخواهد آلبرتین را ببوسد، او ممانعت میکند و زنگ را به‌صدا در می‌آورد. از آن به‌بعد هم آلبرتین وجهه‌اش را نزد راوی از دست میدهد.
پروست، عشق را بعد از نیازهای جسمی قرار میدهد. اگر زنی بدن‌ش را پیش معشوق‌ش برهنه میکند، باید ذهن‌ش را هم برهنه کند. آلبرتین، در مرحله‌ی نخست باز میماند.
***
خیلی‌ها در این کتاب، به پروست ایراد زمانی گرفته‌اند.
گذشته از اینکه واقعا لغزش از پروست بوده یا نه، مبنای "در جست‌وجو..."، ترتیب زمانی نیست، بلکه آن‌چیزی است که در ذهن میگذرد و برای ذهن هم زمان معنای چندانی ندارد.
"وانگهی، از آن‌جا که حافظه معمولا خاطرات را نه به ترتیب زمانی‌شان، بل به شکل بازتابی به ذهن آدم می‌آورد که نظم اجزای آن باژگونه شده است..." [۲۰۵]
***
در اتاق هتل بلبک، ابتدا اشیا با راوی سر ناسازگاری دارند. انگار که او را از آن‌جا طرد میکنند.
این مفهوم را که اشیا جان دارند و بخش بزرگی از حافظه‌ی ما در آن‌ها میگذرد و حفظ میشود، در خیلی از جاهای کتاب میبینیم.
***
+ طرف خانه‌ی سوان
+ مارسل پروست
***
[۱۳ مهر ۱۳۸۴، ۲۱:۴۵]