August 23, 2005


رولان بارت
 
٭
نویسنده: میسن کولی (Cooley, Mason)
مترجم: خشایار دیهیمی
ناشر: نشر ماهی
هشتاد و هشت صفحه، هشتصد تومان
[کتاب هفدهم از سری "نویسندگان قرن بیستم فرانسه"، سرپرست مجموعه: خشایار دیهیمی]

"وقتی رولان بارت (Barthes, Roland)در سال ۱۹۸۰ در سن ۶۵سالگی درگذشت، استاد کولژ دو فرانس بود، یعنی به بالاترین مرتبه در نظام آکادمیک فرانسه رسیده بود. او به دلیل تحلیل‌های قاطعانه و گستاخانه‌اش از فرهنگ فرانسه به شهرت رسیده بود، اما اکنون خود نهادی فرهنگی شده بود."
[صفحه‌ی ۹]
***
بارت در دوره‌ای زندگی میکرد که جنبش ساختارگرایی [که سرچشمه‌هایش را باید در مارکسیسم و روانکاوی جستجو کرد] بر نظام فرهنگی فرانسه مسلط بود. همچنین تحلیل ِ زبانی [متدولوژیِ متاثر از فردینان دو سوسور (Ferdinand de Saussure)] در آثارشان اهمیت زیادی داشت.
رهبران این جنبش –ساختارگرایی-، کسانی مثل میشل فوکو (تاریخ و ساختار دانش)، ژاک لاکان (روانکاوی)، رولان بارت (نقد ادبی) و کلود لوی‌استروس (انسان‌شناسی) بودند.
یکی از نکات مهم ِ کارشان هم پرداختن به مسائل روز و فرهنگ معاصر بود. (مثلاً بارت به نمادهایی مثل برج ایفل توجه میکند یا فوکو مصاحبه‌هایی مثل "ایران روح یک جهان بی‌روح" را انجام میدهد که همه‌شان چیزهای ملموس و جدیدند !)
"آنان میخواستند پیمان میان خواننده و نویسنده را که نوشتار سنتی فرانسه به وجود آورده بود و ایجاب میکرد بر هم بزنند." [صفحه‌ی ۱۱]
***
بارت هر موقع که میدید یکی از نظریه‌هایش دارد به حالت ِ رکود میرسد، آن را ترک میکرد و به چیزی دیگر روی می‌آورد.
***
نوشته‌های او معمولا تکه-تکه هستند و هیچ وقت جمع‌بندی نهایی ندارند.
***
در هر کتابی که به نوعی به بارت یا نشانه‌شناسی مربوط میشود، اشاره‌ای هم به عکس جوان سیاه‌پوستی میشود که رو به پرچمی خارج از کادر، سلام نظامی میدهد!
[این قسمت در اسطوره‌ها بررسی میشود. اسطوره‌هایی که همواره در حال دگرگون‌کردن ِ تاریخ به طبیعت اند. البته بارت به اسطوره‌های فرهنگ‌های ابتدایی نمیپردازد. اسطوره‌های او، همین چیزهایی هستند که دوروبرمان میبینیم. مجله‌های مد، آگهی‌ها و ...]
***
[۱ شهریور۱۳۸۴، ۱۴:۵۵]

Labels: ,



                                                                                                    
........................................................................................